Mijn eerste kennismaking met burgerparticipatie in Doetinchem was in 2009, naar aanleiding van een dodelijk ongeluk. Een 17-jarige scholier van het Rietveld stak met haar scooter vanuit de Leerinkstraat de Haareweg over en kwam in botsing met een passerende vrachtauto die haar geen voorrang verleende. De emoties in de buurt liepen hoog op. Er brak nog net geen volksopstand uit. Het kruispunt stond bekend als één van de gevaarlijkste verkeerspunten en er waren al jaren klachten over.
Voor het college was het dodelijke ongeluk aanleiding voor een omvangrijk verkeersproject, waar alle buurtbewoners en relevante organisaties bij betrokken waren. Ik vertegenwoordigde destijds één van de basisscholen. Kosten nog moeite zijn bespaard om iedereen te betrekken en vergaande invloed te geven tijdens het proces. Dat betekende niet dat je met alles je zin kreeg. Dat kan ook helemaal niet. Maar elke voorstel van iedere individuele bewoner, tot bewonersorganisaties, scholen, ziekenhuis, brandweer en politie werd door de gemeente minutieus beantwoord, waarom een voorstel wel of niet gehonoreerd werd en het hele proces was vanaf het begin tot het eind volledig transparant. Tot de laatste komma na te lezen.
Iets wat ik als uitermate frustrerend ervaarde, waren de bemoeienissen van de gemeenteraad achteraf. Met de ambtenaren van het gemeentehuis hadden we maandenlang een intensief proces doorlopen. Er was heel veel kennis en ervaring opgedaan. Over de voorstellen was goed nagedacht. En nu gingen een stel raadsleden hier de eindbeslissing over nemen? Zeg ik nu jaren later, hier in de raadszaal, zelf raadslid.
Er zijn de afgelopen jaren meerdere succesvolle projecten geweest waar burgers nauw bij betrokken zijn. Het Aanvalsplan Binnenstad onder de bezielende leiding van wethouder Lambrechts is zo’n voorbeeld. Wat ons betreft, één van de meest betrokken wethouders als het om burgerparticipatie gaat.
Burgerparticipatie raakt het hart van onze democratie. Juist daarom is het zo belangrijk dat er een gelijk speelveld is voor al onze inwoners. Spelregels die niet alleen gelden voor bewoners, maar ook voor de gemeente. Behalve dat bewoners moeten weten wat hun plichten zijn, moeten ze ook weten wat hun rechten zijn. Wat mogen ze van hun gemeente verwachten. Wat investeert die? Waar kunnen bewoners, in welke mate invloed op uit oefenen wanneer het om hun buurt gaat? Of dit nu om verkeer, het onderhoud van woningen, overlast, speelvoorzieningen of het onderhoud van groen gaat, doet er niet toe. Die spelregels bevorderen het vertrouwen in de overheid. De bewoner weet waar ie aan toe is.
Spelregels zijn bijvoorbeeld; Interactie met bewoners vroeg in het proces. Richt je op het mobiliseren van alle belanghebbende partijen. Dit is voor GroenLinks essentieel. Bij de ene buurt zal je hier meer moeite voor moeten doen, dan de andere.
Het plan is aanpasbaar met hetgeen buurtbewoners en gemeente gezamenlijk overeenkomen te doen. Succes wordt afgemeten aan het bereiken van maximale overeenstemming tussen alle partijen.
De wethouder heeft GroenLinks toegezegd dat er een handleiding komt waarbij helder omschreven staat wat de spelregels zijn, ook voor de gemeente. Zo weten ook bewoners waar ze aan toe zijn met de gemeente.