Inhoud: gemeentelijke herindeling, grenzen aan Doetinchem, procedure, bestuurlijke vernieuwing?, nogmaals het digitale web.
Gemeentelijke herindeling
Hoe zat het ook alweer? Steeds meer taken worden vanuit Den Haag overgeheveld naar de gemeenten. Maar vooral kleinere gemeenten hebben te weinig geld en ambtenaren om al die taken te kunnen uitvoeren. Om dat probleem het hoofd te bieden is men in het hele land gemeenten gaan samenvoegen.
Vier jaar geleden deed toenmalig gedeputeerde Ton Doesburg een poging om ook onze regio in die richting te laten bewegen. Hij vroeg de Achterhoekse gemeenten openlijk naar hun mening en wensen. Daarbij gaf Doetinchem aan te willen groeien. Dat viel verschrikkelijk slecht bij de buurgemeenten. Zij gingen, met de rug naar Doetinchem toe, steun zoeken bij elkaar. Geschrokken van alle commotie hield de gemeente Doetinchem zich stil. Ook daarna heeft zij niet geprobeerd om met de omringende gemeenten tot een open dialoog te komen op basis van wat men voor elkaar zou kunnen betekenen.
Intussen werden in de omgeving de stellingen betrokken. Men ging vooral uit van de eigen gemeente, voor de kwetsbaarheid van het gebied eromheen was minder aandacht. Door die benadering dreigt het rustieke karakter van de streek verloren te gaan. Want als elke landelijke gemeente wil uitbreiden met een eigen bedrijventerrein en nieuwbouwwijk blijft er van onze Achterhoek niet veel over. Daarom is er in het verleden ook gekozen voor concentratie rondom centrumgemeenten.
Grenzen aan Doetinchem
Nu er aan herindeling niet meer te ontkomen is, heeft ook Doetinchem haar plannen bij de provincie ingediend. Ze zijn kort samen te vatten: Doetinchem wil alles.
Meer inwoners om de draagkracht voor stedelijke voorzieningen te vergroten en meer grondgebied om te kunnen bouwen. Om het voor de provincie wat makkelijker te maken wordt ingezet op Groot-Doetinchem, bestaande uit de gemeenten Wehl, Doetinchem, Wisch, Gendringen en een stukje van Zelhem. Met de Catharinakerk als kloppend middelpunt.
In onze ogen is dat te vrijblijvend. We denken dat het nodig is om duidelijk te kiezen tussen verstedelijkt gebied of platteland. Beide functies vragen een eigen benadering en juist dat aspect zou bij herindeling een rol moeten spelen.
We hopen dan ook dat de provincie bij haar afweging vooral de volgende invalshoek kiest: waar zit de landbouw, waar is er veel natuur, is er misschien een stroomgebied van een beek of rivier, hoe is de economische oriëntatie en wat is de positie van de centrumgemeente?
Wanneer je op deze inhoudelijke manier naar een gebied kijkt, kun je de streek voor de toekomst, zowel bestuurlijk als beleidsmatig, het meeste bieden. Het vraagt wel om een objectieve blik en loslaten van nostalgische en emotionele grenzen. Bij een dergelijke benadering wordt het verlies van cultuur en identiteit van (delen van) gemeenten vaak aangevoerd als reden om af te zien van herindeling. Maar bij ons is Gaanderen het levende bewijs van het tegendeel! Cultuur en identiteit zijn niet afhankelijk van bestuurlijke grenzen, het zijn de mensen zelf die daarvoor zorgen.
De notitie Grenzen aan Doetinchem, waarin de gemeente haar visie geeft op de herindeling, gaat uit van drie keuzes:
- meer mogelijkheden voor woongebieden. Hiermee wordt vooral het Zelhems Broek bedoeld. Wij vinden dat niet logisch. Bij de keus voor verstedelijking kun je meer woningcontingenten onderbrengen in de richting van Terborg en Ulft
- meer mogelijkheden voor werkgebieden. Hierbij gaat het om het gebied aansluitend op het industriegebied Wijnbergen langs de A18 richting Wehl. Op zich geen vreemde gedachte, maar je loopt dan wel het risico dat de lelijke industriecorridor, die nu al bij Duiven langs de snelweg begint, verder de Achterhoek ingroeit. Bij de keus voor verstedelijkt gebied van Doetinchem naar Gendringen zijn er voldoende industrieterreinen te revitaliseren of nieuw aan te leggen
- meer en betere voorzieningen. Verstedelijking geeft meer mogelijkheden om zowel de harde als de zachte infrastructuur te verbeteren. Meer kansen voor openbaar vervoer en het in stand houden van de voorzieningen in de kleine kernen. Bij de keus voor Oude IJsselstad kun je denken aan een sneltramverbinding vanaf station Terborg via Silvolde en Ulft naar Gendringen. De Slingerparallel kan worden aangepast zodat er een goede verbinding ontstaat naar de snelweg en het centrum van Doetinchem.
Uiteindelijk hebben we meegestemd met het voorstel omdat de filosofie van concentratie van stedelijke voorzieningen ons aanspreekt. Daarbij hebben we ons duidelijk uitgesproken voor een beperkte Oude IJsselstad zonder de landelijke gebieden Wehl, Zelhem, Netterden, Mechelen, Varsseveld, enz. Graag hadden we ook van de andere fracties gehoord waar hun voorkeur ligt, maar zij hielden zich op de vlakte. Dat was niet alleen jammer voor ons, het was ook jammer voor de pers die nu eigenlijk alleen ons standpunt kon melden. Daarnaast is het jammer voor de inwoners die intussen wellicht willen weten waarvoor Doetinchem kiest. De provincie kan in elk geval alle kanten op!
Procedure
Bij de behandeling van het voorstel over de herindeling hebben we ons ook druk gemaakt over de wijze en het tijdstip waarop een en ander is gepresenteerd.
Al enige tijd is er door gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders over dit onderwerp gesproken. Die gesprekken waren niet openbaar, een visie ontwikkelt zich meestal niet van de ene op de andere dag. Daar moet je met elkaar goed over nadenken. Maar er komt een moment dat je er wel mee naar buiten moet treden. Om draagvlak te peilen, om te toetsen aan alternatieven, om je mening te delen met de wereld buiten het gemeentehuis.
Ons probleem met de procedure die nu gevolgd is dat de "Doetinchemse visie op de gemeentelijke herindeling in de regio Achterhoek" aan de provincie is aangeboden voordat die de kans had gekregen werkelijk een Doetinchemse visie te worden. De raad had er immers nog niet in het openbaar over gesproken en daarmee is een, voor ons essentiële stap overgeslagen.
Bestuurlijke vernieuwing?
Het voorgaande illustreert duidelijk het dilemma tussen de oude en de nieuwe manier van besturen. Aan de ene kant weet iedereen dat er iets moet veranderen, wil de bevolking zich weer betrokken voelen bij de politiek. Aan de andere kant is het kennelijk erg verleidelijk om terug te vallen op de methode van zaken voorkoken in beslotenheid.
Maar of het nu gaat over gemeentelijke herindeling, de ontwikkeling van het Theaterkwartier, nut en noodzaak van een Oostelijke Randweg of nieuwe parkeerplaatsen voor het ziekenhuis aan de Kruisbergseweg, uiteindelijk hebben we er allemaal mee te maken. Zowel bestuur als -vooral!- burgers.
Wij pleiten er dan ook voor om de kreet "bestuurlijke vernieuwing" vooral in te vullen door een open houding in te nemen en onze inwoners vroegtijdig en serieus te betrekken bij onze plannenmakerij.
Nogmaals het Digitale Web
In het vorige fractiebericht heeft u kunnen lezen over het plan voor een digitaal platform waarop plaatselijke en regionale instellingen en bedrijven hun kennis en activiteiten op het gebied van Informatie- en Communicatietechnologie kunnen bundelen.
Best een mooi plan, maar in onze optiek is het geen taak van de gemeente om met zoiets te beginnen. Intussen hebben we al van een commercieel bedrijf gehoord dat het dergelijke lokale zoekmachines opzet. Waarschijnlijk zijn er meer bedrijven die dat doen.
Het voorstel stond op de raadsagenda van februari maar werd ervan afgehaald omdat er bij de behandeling in de verschillende commissies nog niet op alle vragen antwoord kon worden gegeven. Zo werd in de commissie Algemeen Bestuur niet duidelijk waarom het project opeens een hoge prioriteit had gekregen. De leden van de commissie Onderwijs betoonden zich voornamelijk sceptisch. En tijdens de commissie Middelen bleek dat de opdracht voor de notitie niet van het college kwam.
We zijn benieuwd hoe het verder gaat.