Fractiebericht is helemaal gewijd aan het plan van de gemeente om de Zalmsnip in te pikken.
Gemeente pikt Zalmsnip in:
Ieder huishouden is volgend jaar
100 gulden meer kwijt !
De gemeente heeft de komende jaren veel belangrijke projecten op stapel staan, waarvoor extra geld nodig is. Over de meeste daarvan is de gemeenteraad het roerend eens. Nieuwbouw voor scholen is noodzakelijk voor goed onderwijs. Aanpassing van Amphion is nodig om de schouwburg in stand te houden. De sta- tionsomgeving moet worden aangepakt.
De vraag is echter wie de rekening betaalt. Het college stelt voor niet de belastingen extra te verhogen, maar de Zalmsnip af te schaffen.
Wat is de Zalmsnip ?
De vorige regering heeft een aantal jaren achtereen de belastingen verlaagd om de economie te stimuleren. Gemeenten kregen minder geld en gingen meer geld van de burgers vragen om de toenemende taken nog uit te kunnen voeren. De rijksbelastingen werden zo deels vervangen door gemeentelijke heffingen.
Vooral de lagere inkomens werden daarvan de dupe. De rijksbelasting is namelijk sterk afhankelijk van het inkomen, maar de gemeentelijke heffingen zijn voor een groot deel voor ieder gezin gelijk, denk maar aan de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Alleen de Onroerende Zaak Belasting gaat naar inkomen, omdat de mensen met een duur huis meer betalen.
Om het nadeel voor de lagere inkomens enigszins op te vangen gaf de regering aan de gemeenten vorig jaar voor ieder huishouden 100 gulden, met de opdracht om dat aan ieder huishouden terug te geven. Dat werd de snip van minister Zalm.
De gemeenten waren blij met het extra geld, maar niet met de opdracht. Ze willen zelf wel uitmaken hoe ze met hun geld omgaan. Gevolg van die kritiek is, dat de gemeenten dit jaar zelf mogen beslissen hoe het geld besteed wordt.
En nu haalt Doetinchem het prompt bij de lagere inkomens weer weg.
Discussie niet mogelijk
Intussen is er in de raadscommissies en informeel overleg geweest over de voorstellen van het college van burgemeester en wethouders. Daarbij blijkt dat het college vooralsnog niet bereid is haar standpunt te heroverwegen en met een alternatief te komen.
We hebben het college gevraagd om met een ander voorstel ernaast te komen, zodat de raad een keuze kan maken. Dat wil het college niet.
GroenLinks zal daarom zelf met een voorstel komen als de meerjarenbegroting op 17 juni in de gemeenteraad behandeld wordt.
Argumenten raken kant nog wal
Het is nooit erg als in de politiek blijkt dat er verschillende standpunten zijn. Het wordt pas frustrerend als de discussie wordt verziekt met argumenten die alleen bedoeld zijn om keuzes te verdoezelen en verwarring te zaaien. Dat is voor niemand meer te volgen. Enkele fraaie staaltjes:
w Het college stelt dat het gebruik van de Zalmsnip voorkomt dat de belastingen omhoog moeten.
Ze zegt daarmee in feite tegen de lage inkomens: U moet 100 gulden meer betalen, want dan hoeven we de belasting niet met 25 gulden te verhogen.
(We rekenen dat verderop nog voor).
w De wethouder stelt dat ze de Zalmsnip wil afschaffen, omdat het de autonomie van de gemeenten aantast. Men was er eigenlijk altijd al tegen.
De lagere inkomens moeten dus in feite boeten voor een competentiestrijd tussen het rijk en de gemeente.
Wat die zeggenschap van de gemeente betreft is er toch iets raars aan de hand. Al jaren geleden stelde het college dat veel maatregelen om iets te doen voor de mensen met financiële problemen niet konden omdat de gemeente niet aan inkomenspolitiek mocht doen. Nu mag het via de Zalmsnip wel en nu wil men het niet meer.
w Rita Duyn (PvdA) stelde in de commissie dat de Zalmsnip eigenlijk toch al niet zo'n goed middel was. De hogere inkomens kregen ook 100 gulden en die hebben het niet nodig. Ze had dus eigenlijk nog wel een stap verder willen gaan en vindt nu kennelijk dat er dan maar niets meer voor de minima hoeft.
w Nog erger werd het met het argument dat het geld besteed wordt aan zaken die voor iedere burger van belang zijn en dus is het ook niet zo gek dat iedereen evenveel betaalt. Zo'n argument heeft grote gevolgen als je dat op de inkomstenbelasting toepast.
Het college maakt een keuze
Wat wel een eerlijk argument van wethouder Ans Jenniskens (VVD) van financiën is: Wij doen al heel veel voor de minima. Door bijvoorbeeld de kwijtscheldingsregeling en de bijzondere bijstand is de gemeente al 3 miljoen per jaar kwijt.
In feite zegt ze daarmee: het is mooi geweest, we hebben genoeg gedaan voor de laagste inkomens.
We kunnen ons echter niet goed voorstellen dat de andere wethouders (PvdA en CDA) het daarmee eens zijn. De gemeente heeft nog niet zolang geleden een regeling ingesteld om mensen die al 5 jaar op het minimum zitten 1000 gulden uit te keren voor eenmalige uitgaven als vervanging van apparaten. Zij moeten daarvan nu ieder jaar weer 100 gulden terugbetalen.
In het jaarverslag 1998 schrijft het college nog trots:
Op alle gemeentelijke aanslagen brachten wij ƒ100,- in mindering. Ook niet zelfstandige huishoudens en huishoudens waarbij de aanslag werd kwijtgescholden ontvingen ƒ100,-.
Ook werd de kwijtscheldingsnorm, ondanks de Zalmsnip, opgehoogd, zodat 12% meer mensen in aanmerking kwamen voor kwijtschelding.
PvdA: Sterk en sociaal
Hoe sociaal is de PvdA eigenlijk nog? In het fractiebericht van de PvdA staat:
Het college stelt voor om de zogenaamde 'Zalmsnip' niet meer door te sluizen naar de burger. Op die manier is het mogelijk een aantal projecten mogelijk te maken zonder de Onroerend Zaak belasting ingrijpend te verhogen. Laat er geen misverstand over bestaan: deze maatregel kost elk Doetinchems huishouden ƒ100,-. Voor huishoudens met de laagste inkomens is dit geen probleem: Zij hebben toch al recht op kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en missen het uitkeren van de Zalmsnip niet.
Hier zit de PvdA er dus naast. Ook de minima raken de Zalmsnip kwijt. Kent de wethouder van de PvdA
het eigen minimabeleid wel ?
Het fractiebericht gaat verder:
De grote pijn zit natuurlijk vooral bij de inkomens net boven het minimum en daar is niet zoveel aan te doen.
Maar daar is juist heel veel aan te doen: Niet de Zalmsnip afpakken, maar de OZB verhogen. Hieronder zetten we dat op een rijtje.
Het alternatief
Wanneer de gemeente meer geld nodig heeft voor zaken die heel belangrijk worden gevonden, dan moet zoals dat altijd gebeurt de belasting verhoogd worden. Voor een gemeente is dat de OZB.
Wanneer je evenveel geld binnen wilt halen als via de Zalmsnip, dan moet de OZB met ongeveer 15 % omhoog. Dat is een forse stijging, maar met inleveren van de Zalmsnip betaalt de bevolking van Doetinchem evenveel. Het wordt alleen anders verdeeld.
Hieronder een overzicht wat verschillende mensen in beide gevallen moeten betalen:
minima met kwijtschelding:
via Zalmsnip 100,- via OZB -,-
mensen in een goedkope huurwoning:
via Zalmsnip 100,- via OZB 25,-
mensen in een dure huurwoning
via Zalmsnip 100,- via OZB 55,-
mensen in een eigen huis van 130.000,-
via Zalmsnip 100,- via OZB 50,-
mensen in een eigen huis van 262.000,-
via Zalmsnip 100,- via OZB 100,-
mensen in een eigen huis van 500.000,-
via Zalmsnip 100,- via OZB 191,-
Daarmee wordt de keuze van het college wel heel duidelijk gemaakt. Via de OZB zou driekwart van de gezinnen voordeliger uit zijn en een kwart zou meer moeten betalen.
Het is ook mogelijk om de verhoging van de OZB niet in één keer, maar in stappen te verhogen. Stel dat we de OZB drie keer achter elkaar met 5 % verhogen. Dat kost dat de gemeente in de eerste twee jaar ongeveer 1,7 miljoen. Dat zou opgevangen kunnen worden door enkele projecten een jaar later uit te voeren en door eenmalige meevallers het komend jaar, o.a. bij de leges bouwvergunningen. Er wordt deze jaren heel veel gebouwd.
Overigens moet bij alles bedacht worden dat de OZB volgens de plannen van de gemeente toch al jaarlijks stijgt met 2,25 % in verband met prijsstijgingen. Een extra verhoging komt daar bovenop.
Hoe verder ?
Zoals te begrijpen is, is de VVD wel blij met het voorstel van het college en de PvdA wil haar wethouders in het college niet afvallen. Het CDA beraadt zich nog. Wij zullen alle partijen voor de keus stellen