Inhoud: Sité en gemeente, Oosseld, Fpu, Verplicht vrijwillig, Gemeentelijke taken, Noodopvang asielzoekers, Islamitische begraafplaats, inburgeringscursus.
Sité en gemeente
Tussen de grootste woningbezitter en de gemeente Doetinchem zijn prestatieafspraken gemaakt voor de komende jaren. Sité bouwt niet alleen 800 tot 1000 woningen tot 2010, maar investeert ook in de stad en in de voorzieningen in de wijken. De woningcorporatie is meer dan een sociale huizenbouwer: zij is ook ontwikkelaar van vastgoed met een sociaal doel. Zo gaan de twee partners samen optrekken in Oosseld, waar Sité een aandeel heeft in de bouw van de brede school en de winkels voor de wijk. Ook is er aandacht voor speciale groepen zoals dak- en thuislozen, opvang huiselijk geweld, jongerenhuisvesting. GroenLinks juicht deze aanpak van harte toe. We hebben wel gezegd dat ook met andere corporaties als Vestia, De Woonplaats en Dinxperlo dit soort convenanten gesloten kunnen worden, want we zijn niet met Sité gefuseerd. Ook hebben we aandacht gevraagd voor woonruimte voor studerenden. In Doetinchem is het niet zo makkelijk om een kamer of appartementje te krijgen als je studeert. Er wordt wel gebouwd voor jongeren, maar werkende jongeren hebben meer te besteden dan studenten en die laatsten komen doorgaans niet in aanmerking voor huursubsidie.
Oosseld
Er is veel te doen geweest rondom de herstructurering van Oosseld. Bewoners die kwaad waren omdat ze hun huis uit moesten en geen passende vervangende woonruimte kregen, buurtcomités die de inspraak maar niks vonden, wantrouwen naar de woningcorporatie. Nu de eerste straten gesloopt zijn, kan er weer met opbouw worden begonnen. Er komt een mooie, gemêleerde wijk met een prachtig dorps centrum. Daarin is plaats voor winkels, een praathuis, sportvoorzieningen en een brede school. Sité betaalt daar fors aan mee.
In de fase waarin we nu zitten met de besluitvorming moest nog een harde noot worden gekraakt. De oorspronkelijke centrumvoorziening was veel te kolossaal en vooral te hoog voor zo’n dorpse wijk. Een stedenbouwkundige ontwierp een leuker, passender plan, dat veel meer hoorde bij het karakter van Oosseld. Daar is echter wel wat meer ruimte voor nodig en die kan alleen maar gevonden worden door de sloop van nog meer huizen. Het was dan ook geen makkelijke boodschap waarmee Sité en wethouder Karin Huijink de wijk in trokken. Maar het lukte wonderwel om met een goede communicatie de bewoners van de Kievitlaan (om wie het ging) voor het plan te winnen. Een felicitatie voor haar en haar mensen. En vooral voor Oosseld dat een mooi centrum krijgt.
Fpu
De gemeente moet fors bezuinigen om het hoofd boven water te houden. Vijf miljoen is niet niks. Dat is niet leuk als je net met een energiek nieuw en progressief college van start bent gegaan. Wethouder Rob Blom roept op alle leuke ideeën die we opperen: “Er is geen geld voor, realiseer je dat wel!” Behalve snijden in de begroting (zie “Gemeentelijke taken”)en het koud wegzetten van verschillende grote projecten, moet ook de eigen organisatie een offer brengen. Het streven is om 10% van de loonsom van de gemeente te besparen. Je kunt mensen ontslaan of hopen op natuurlijk verloop/outplacement (bevorderen dat iemand elders werk krijgt) maar je kunt ook de groep oudere werknemers een vervroegde uittreding aanbieden. Voor dat laatste heeft Doetinchem gekozen. We hebben in de raadsvergadering van mei ingestemd met een krediet van 5,1 miljoen om alle 57-jarigen en ouder in het ambtenarencorps een vervroegde uittreding (fpu) aan te bieden. Dat is wel duur, maar het levert ook snel jaarlijks enkele miljoenen op. 1 ½ miljoen aan het begin, oplopend tot 2,7 miljoen in 2010. We vroegen aandacht voor de gevoelens van de mensen die op die manier de organisatie verlaten. Ze moeten zich niet aan de dijk gezet voelen. Een half jaar moeten ze bovendien beschikbaar blijven om hun know-how over te dragen. Dat schept toch een geleidelijke overgang en de garantie dat er niet plotseling een heleboel kwaliteitsverlies optreedt.
Verplicht vrijwillig
We steunden een motie van de PvdA om een nulmeting te doen naar de kwaliteiten die nu bij de medewerkers liggen opgeslagen. Pas dan kan je controleren of er geen waardevolle competenties verloren gaan. Bovendien dienden we met CU-SGP, D66 en VVD een motie in, om de toekomstige fpu-ers niet te verplichten vrijwilligerswerk te doen, zoals het college wil. Verplicht en vrijwillig dat kan niet allebei. Het is zelfs in tegenspraak met elkaar. En hoe wil je dat controleren? Als een zeergewaardeerde uitgetreden ambtenaar besluit een huisje in Frankrijk te kopen, of een wereldreis te maken of zijn tuin opgeeft als vrijwilligerswerk? Is één keer per jaar collecteren voor Jantje Beton genoeg? Is het bezoeken van je bejaarde moeder en haar haar steunkousen aantrekken ook vrijwilligerswerk? Het lijkt ons een heilloze oplossing die óf veel bureaucratie oproept óf niet handhaafbaar blijkt te zijn. Het is niet toevallig dat de meer liberale en libertaire partijen verwachten dat mensen dat maar al te graag zelf regelen. Maar ja. De PvdA en CDA hielden het tegen. Wij hadden een leuke gelegenheidscoalitie, zij ook. En zij hadden ook nog een meerderheid.
Gemeentelijke taken
Bezuinigen is niet leuk, we zeiden het al. Een deel van de afslankingen moet gevonden worden in de ombuigingen in inkomsten en uitgaven. 3,1 miljoen euro moet die operatie opbrengen. Een groot deel daarvan zit in het terugbrengen van subsidies aan sport- welzijns- en cultuurinstellingen. De takendiscussie, zoals het lokale debat over deze pijnlijke ingreep is gaan heten, begon met een massale bijeenkomst met de betrokken instellingen en verenigingen. Met de uitkomsten daarvan (er was wel begrip, al pleitte men natuurlijk toch ook voor de eigen instelling) heeft het college een voorstel gedaan om vanuit een visie de ombuigingstaak uit te voeren. Men is over het algemeen zeer tevreden over het gegeven dat niet de kaasschaaf wordt gehanteerd: iedereen wéér wat minder.
Met een aan voetbal ontleende beeldspraak construeerde het college drie draaiboeken, die ieder een andere kijk op de gemeentelijke rol weerspiegelen: die van aanvoerder, coach en scheidsrechter. Bij ieder van die rollen hoort een gemeentelijk gedrag naar de burgers. Dat komt tot uiting in de bedragen die de gemeente wil uittrekken voor bepaalde gemeentelijke taken.
GroenLinks koos voor het coach-scenario. Veel waarde hechten aan de inbreng en de kwaliteiten van de burgers maar ook duidelijk leiding nemen en knopen doorhakken. Als daar een meerderheid voor is, ontstaat een beeld van sparen wat zwak is en stimuleren wat op eigen benen kan staan. Ook politieke doelen uit de progressieve coalitie kunnen in dit scenario dichterbij komen: de sterkste schouders de zwaarste lasten. Vandaar dat we niet terugschrikken voor een OZB-verhoging en een verhoging van leges. Ook de parkeergelden mogen van ons best stijgen en op meer plaatsen geheven worden. Cultuur, onderwijs, sport en welzijn hoeven op die manier maar weinig in te leveren, ook al vragen we ook hun een aandeel te leveren in de 3,1 miljoen ombuiging.
Noodopvang asielzoekers
Ook over een relatief klein bedrag kan er in de raad fel worden gedebatteerd. Er zijn in Nederland nog steeds asielzoekers die tussen de wal en het schip vallen. Ze zijn rechtmatig in Nederland, maar zijn wel zijn uitgeprocedeerd. Ze hebben echter medische gronden om hier nog te verblijven en te hopen dat hun geval schrijnend genoeg is om een pardon van de minister te krijgen. Ze mogen dus hier zijn, maar ze krijgen geen opvang: een gat in de regelgeving. In enkele gemeenten vult de lokale overheid dat gat door noodopvang in stand te houden. De regering vindt dat niet leuk, want het gaat in tegen het strakke uitzetbeleid. Vroeger hadden we een regionale opvang in de Achterhoek, maar de meeste gemeenten hebben zich uit die regionale voorziening teruggetrokken. Vandaar dat Doetinchem nu genoodzaakt is om voor enkele tientallen mensen noodopvang te creëren.
Uiteraard gaat het hierbij om gezinnen waarbij heel moeilijk is in te schatten of hun verzoek om te blijven kansrijk of kansarm is. Immers, als dat makkelijk was, dan waren die jarenlange procedures ook overbodig.
Petje af voor de mensen van de Werkgroep Noodopvang die zich geheel vrijwillig inzetten voor het lot van deze mensen die anders dakloos over straat zouden zwerven of illegaal op zoldertjes bij particulieren zouden wonen. De werkgroep gaat een stichting vormen en met een kleine subsidie van de gemeente zich professioneel laten ondersteunen.
In het debat stelde het CDA tevreden vast dat de stroom asielzoekers door het kabinetsbeleid flink was afgenomen. GroenLinks wees erop dat wereldwijd geen sprake is van minder vluchtelingen, maar dat de stromen gewoon verlegd zijn. Voor zelfgenoegzaamheid over het feit dat vluchtelingen ons land mijden is dan ook geen plaats.
Islamitische begraafplaats
Het stond in de krant: in Terborg komt misschien een begraafplaats voor moslims. Begraven worden in Nederland: hoe droevig het overlijden van een familielid ook is, het is ook een mijlpaal op de weg naar integratie. Veel eerstegeneratie-migranten uit moslimlanden lieten zich tot nu toe nog in het land van herkomst begraven. Het stelt wat voor als je besluit om je dode lichaam in het land te laten waar je het grootste deel van je leven hebt doorgebracht. Maar begraven op z’n islamitisch stelt ook eisen: met het hoofd naar Mekka en eeuwige grafrust. In de Oude IJsselstreek wonen heel wat –vooral Turkse- moslimfamilies. De voorziening daar is voor hen bedoeld en zal op den duur nauwelijks toereikend zijn. Doetinchem heeft ongeveer evenveel Turken: 1500. En in Doetinchem is nog geen plan voor een islamistische begraafplaats. GroenLinks had dat destijds wel in het verkiezingsprogramma staan en we willen de komende tijd bekijken of dat ergens te realiseren valt. Ook in dit opzicht moet je waarmaken dat je een centrumgemeente bent.
Inburgeringscursus
Een autoloze wethouder voor Verkeer en Milieu wordt door automobilisten vaak met argwaan bekeken. Zo’n onbekommerd rondfietsende bestuurder is immers niet ‘ervaringsdeskundig op het gebied van filerijden en zoeken naar een parkeerplek’, dat kan natuurlijk nooit wat worden. Welnu, de sceptici onder u kunnen gerust zijn, onlangs heb ik de ‘inburgeringscursus auto’ gevolgd!
Dat zit zo: regelmatig komen er allerlei voorstellen voor verkeersmaatregelen mijn kant op. Die gaan nogal eens terug met de vraag om ze wat meer aan te passen aan fietsers en voetgangers. Op het verzoek fietsers even lang groen licht te geven als auto’s komt dan bijvoorbeeld een bezorgd antwoord in de trant van “dat kan wel, maar we moeten oppassen automobilisten niet te lang te laten wachten, want dan gaan ze door rood rijden”. Hebben ze me gelijk bovenop de kast, want dat is wel heel erg de wereld op zijn kop. Omgekeerd krijgen de verkeersjongens en meisjes van mij een punthoofd als ik niet wil snappen hoe ingewikkeld het is om een stukje openbare weg bij het voetgangersgebied te trekken. Investeren in wederzijds begrip leek raadzaam, vandaar het besluit om elkaar onze dagelijkse auto- en fietspraktijk te laten ervaren.
De autorit vond plaats in het staartje van de ochtendspits op een mooie, zonnige dag in mei. Een reis langs alle knelpunten, hoewel de knel meeviel want druk was het niet. Toch gaf het een goed beeld en voldoende stof tot nadenken. De ruimte en de wegcapaciteit rondom het centrum van Doetinchem zijn beperkt. We moeten echt gaan studeren op een slimmere benutting van ons wegennet. Want als het autopark in het huidige tempo blijft groeien en we allemaal tegelijk in de auto willen blijven stappen, zal er, net als nu al in de Randstad, een moment komen waarop doorstroming niet meer lukt. Uiteindelijk zit er dan niets anders op dan te bepalen waar stilstaand verkeer het minste kwaad kan. Geen prettig vooruitzicht…
Binnenkort is het mijn beurt om een fietstocht te organiseren. Suggesties voor fietsknelpunten zijn van harte welkom!
Karin Huijink