In antwoord op de Voorjaarsnota van de Gemeente Doetinchem, heeft GroenLinks Doetinchem een tegenbegroting geschreven die donderdagavond 19 mei wordt gepresenteerd in de meningsvormende raad.

Meneer de voorzitter, leden van de raad,
Na een lange aanloop kunnen we ons buigen over de voorjaarsnota. In eerdere jaren hebben we ook wel  eens moeten bezuinigen, maar nog nooit in deze mate. Het is fors.  Voor een deel het gevolg van eigen beleid, voor een deel het gevolg van de economische crisis en het daaruit voortvloeiende rijksbeleid. Over het eigen beleid moeten we als GroenLinks helaas vaststellen dat we reeds 4 jaar geleden hebben gewaarschuwd voor de te grote broek die Doetinchem aantrok. Toen al was duidelijk dat de bevolking ging krimpen en was ook duidelijk dat we de kosten moesten terugdringen. We hebben daar meerdere malen voor gepleit. Het veel te ambitieuze bouwprogramma voor zowel woningbouw als bedrijfsterrein kost ons nu handenvol geld. De komende 10 jaar stoppen we bijna 4 mio per jaar in de stroppenpot. Daarvoor zullen de bibliotheek, de Gruitpoort en de muziekschool moeten bloeden. Daarnaast blijft het college vasthouden aan de heilloze mantra die oostelijke randweg heet. Het college is bereid daar bijna 1 M euro per jaar voor neer te leggen.  We willen het toch nog een keer stellen: bevolkingsdaling heeft gevolgen voor de mobiliteit.  De vakliteratuur benoemt de Achterhoek als een gebied dat in 2008 zijn top qua mobiliteit heeft gehad. Ons verkeerplan van 2005 ging nog uit van groei. We pleiten nogmaals voor een echte actualisatie net zoals met de woningbouw.  Kan ons veel geld schelen. Verder neemt  het college  afstand van elke investering in milieu en klimaat. We hebben daar al enkele staaltjes van meegemaakt ; miljoenen mogen naar asfalt, maar een bedrag van 3500 euro voor een ecologische verbindingszone moest afgewogen worden in de bezuinigingen en sneuvelt bij dit college, de fietsplannen gaan in de ijskast. Dit college heeft niets met groene oplossingen, helaas.

Voorzitter, dat constaterende hebben we ons als GroenLinks afgevraagd hoe we met deze begroting zouden omgaan. Deze is gebaseerd op het coalitieprogramma, waar wij onze bijdrage aan geleverd hebben zeker ten aanzien van de sociale paragraaf. En we voelen ons er voor verantwoordelijk naar de bewoners van Doetinchem dat deze goed wordt ingevuld, juist in tijden van bezuiniging. Tevens maken we ons grote zorgen over het rijksbeleid.  Het huidige CDA-VVD-kabinet kiest voor een asociaal beleid. De komende jaren wordt het voor mensen die het niet zo makkelijk hebben in onze concurrentiemaatschappij, zoals de jongeren met een beperking, de mensen in de bijstand, de mensen die werken in WSW-verband , harde jaren; als je niet in je eigen inkomen kunt voorzien is dat je eigen schuld stelt het kabinet Rutte-Verhagen. De rijksoverheid trekt zijn handen er van af. Op zich is er niets op tegen dat mensen met minder mogelijkheden zo volwaardig mogelijk deelnemen aan de maatschappij; daar zijn we meteen voor;  maar dit kabinet gebruikt dit als schaamlap om  de tekorten met de zwakkeren af te rekenen en niet met de sterkeren.

GroenLinks kan dat niet lijdzaam aanzien. Ondanks al onze bezwaren tegen  wezenlijke onderdelen uit deze begroting hebben we de handschoen opgepakt. Wij hebben een tegenbegroting opgesteld, waarin wij redelijke alternatieven hebben neergelegd en andere keuzes hebben gemaakt. De uitgangspunten die we daarbij hanteren zijn:  participatie voor mensen die in de knel zitten, kansen en mogelijkheden bieden voor de jeugd en niet bezuinigen op activiteiten die ten goede komen aan mensen die het minder hebben. Ook hebben we gekeken naar mogelijkheden om zelf als raad een bijdrage te leveren.  De tegenbegroting kunt u vinden op onze website en is inmiddels ook digitaal bij de leden van de raad en het college bekend. We willen deze tegenbegroting gebruiken om te komen tot een voorjaarsnota met meer perspectief. Een onderdeel wil ik namens de GroenLinks fractie er apart uitlichten. In onze begroting hebben we middelen vrijgemaakt  voor een sociaaleconomische agenda: werkzaamheden die ten nutte komen aan de samenleving, verricht door vrijwilligers en mensen die niet mee kunnen in de concurrentie op de arbeidsmarkt en werkzaamheden die versterkend kunnen werken voor de sociale samenhang en een bijdrage leveren aan een schoner leefmilieu: een slimme verbinding van  IJsselkring, Wedeo, onze eigen afdeling BUHA, Bibliotheek West-Achterhoek, Iriszorg, City Management, IG&D en waarschijnlijk zijn wij in ons jeugdig enthousiasme nog enkele organisaties vergeten, maar het gaat hier om de denkrichting. We hebben het de werktitel CWC gegeven. Daarin zit care, civility, werk, maar het is ook uit te beelden als een kroontje, in dit geval een kroon op onze stad waar de sociale samenhang wel ingevuld wordt.   We denken aan boekenbezorgingsservice, boodschappenservice, goederenbezorging met elektrische karretjes in het centrum (hoeven er ook geen vrachtwagens meer het centrum in !) afvalvervoer vanuit het centrum (wat zichzelf kan terugverdienen) , bewaakte fietsenstalling, maar ook inzet ten behoeve van activiteiten in de wijk (uitleenservice voor de bieb). E.e.a. kan prima in samenwerking met het bedrijfsleven, waardoor er nog meer mogelijkheden zouden kunnen ontstaan. Het idee kan nog verder uitgewerkt worden, maar we vinden dat we er op de eerste plaats voor moeten zorgen dat er middelen zijn. Je zou kunnen zeggen dat de volgende spreuk van toepassing is: “De dwaas zoekt het geluk in de verte; de wijze kweekt het aan zijn voeten“. De uitvoering is de volgende uitdaging.

Voorzitter,  ik wil nu ingaan op de voorjaarsnota aan de hand van onze tegenbegroting.  Ik volg daarbij wel de opzet van de voorjaarsnota om een en ander nog overzichtelijk te houden. Voor de goede orde, het geheel aan voorstellen van bezuinigingen, investeringen en compensatiemaatregelen is in evenwicht. We houden nog € 10 over. Er is dus dekking voor alle inspanningen.


CENTRUM VAN DE ACHTERHOEK.

- Economie.

  • Wij stellen voor om € 100.000 van de € 200.000 voor het economisch contract gericht in te zetten voor het  CWC . Dit bedrag hogen we op met €50.000.

- Cultuur.

  • We willen de Gruitpoort meer ontzien en het straattheater Buitengewoon hier veel sterker aan verbinden, gecombineerd met een  grotere bezuinigingsopdracht aan buitengewoon. Verder willen we de activiteitenkalender van de Gruitpoort verbreden en meer inzetten voor de gehele stad.

  • Vanuit de jongeren is er met scepsis gereageerd op het voorstel het MFA in de Gruitpoort te realiseren. De teleurstelling is ook goed te begrijpen, want er is steeds gesproken over een MFA 'voor en door de jongeren'.  Op zich begrijpen we de keuze voor een MFA in de Gruitpoort wel vanuit huisvestingsafwegingen. Maar we hebben wel vraagtekens bij de uitvoeringsrol van de Gruitpoort. Het gaat voorbij aan de kennis en ervaring die al voorhanden is en staat gelijk aan het wiel opnieuw uitvinden. Het plan van aanpak moet gebruik maken van de reeds aanwezige kennis in de stad en niet vanaf “0”beginnen.  Een alternatief is de ruimte voor een MFA door de gemeente te huren  bij de Gruitpoort.  Mogelijkheden tot verdere samenwerking kunnen dan prima worden benut na onderling overleg. We geven de Gruitpoort het voordeel van de twijfel en zijn zeer benieuwd naar het plan van aanpak.

  • We verhogen de bezuiniging op Amphion met € 12.000. We denken dat Amphion dat beter aankan dan de Gruitpoort

  • De bezuiniging op de muziekschool verlagen we met € 25.000 en willen we faseren, zodat we meer gebruik maken van het natuurlijke verloop. De opties die de muziekschool heeft aangeleverd dienen serieus onderzocht te worden.

  • Om de effecten van het wegvallen van de nevenvestiging van de bieb in Wehl met name voor de ouderen en de kinderen op te vangen willen we gebruik maken van het CWC. Hiervoor investeren we €50.000.

  • We vinden de bezuinigingen op Staringinstituut en stadsmuseum te fors.

  • Het winterfeest vinden we de verantwoordelijkheid van de ondernemers in de binnenstad en heeft geen subsidie meer nodig.

  • Ten aanzien van de schoonmaakwerkzaamheden na een evenement zien we een rol weggelegd voor het CWC

- Toerisme en recreatie.

  • Het totale budget hiervoor is €384.000 voor 3 onvoldoende samenwerkende organisaties.  Wat ons betreft mag daar € 15.000 meer vanaf.  Resterend budget van Doetinchemmen kan naar de Gruitpoort i.p.v. VVV voor een echte evenementenkalender.

DUIDELIJK EN VEILIG

  • Een kleine bezuiniging op de fysieke snelheidsremmers bleek tijdens de beeldvormende raad onderbouwd te worden vanuit een visie op de samenleving, waar we vraagtekens bij zetten. De handhaving wordt  de verantwoordelijkheid van de burger. Het is heel simpel: iedereen binnen de gemeente Doetinchem moet zich gewoon aan de wet houden, dan komt alles goed en daar spreken we elkaar op aan. Met deze redenering kunnen we ook flink besparen op bijvoorbeeld inbraakbeveiliging. Men mag immers niet inbreken, maar gebeurt dit dan niet meer? De bezuiniging snappen we wel, maar niet deze maatschappijvisie. Wat ons betreft een visie in de categorie droom denken. GL staat met beide benen op de grond en wil niet wachten op het eerste (ernstige) ongeval waarna achteraf weer 'daadkrachtig' moet worden opgetreden.

  • Zoals in de inleiding aangegeven willen we het expeditieverkeer in de binnenstad terugdringen. Hiervoor willen we een investering van € 65.000 als compensatiemaatregel inzetten, die ten goede komt aan het CWC.  Voor het grote vrachtverkeer dat desondanks het centrum in wil kunnen we een vergunningssysteem invoeren.

  • Het compensatievoorstel voor de wijkwachten vinden we sympathiek. Wij zien dat als een mooie taak voor invulling door inzet van mensen t.b.v. wijkactiviteiten in het kader van CWC. Door de organisatie in één hand te houden denken we dat we voor de wijkwachtfunctie met een compensatie van € 100.000 kunnen volstaan.

  • Ten aanzien van de brandweer willen we opmerken dat een deel van de dekking voor de nieuwe kazerne vanuit de grondexploitatie van Hamburgerbroek moet komen.  Als dat niet lukt, blijft de kazerne wat ons betreft op de huidige locatie. De beschikbare middelen worden dan ingezet voor verbouw en aanpassing.

NABIJ EN ZORGZAAM

  • Welzijn nieuwe stijl. Dat is een uitdaging. Waar we zorgen over hebben is dat het beperken van de middelen vooral de uitvoering zal treffen (lees IJsselkring) en dat de “bureaucratie” blijft.  Deze kanteling zal veel meer aan de burgers en de professionals moeten over laten en niet vanachter het bureau gestuurd kunnen worden. We gaan daar als raad nog verder over spreken, maar dit is wel het uitgangspunt voor ons als GroenLinks.

  • We stellen voor de bezuiniging op dienst op maat van IJsselkring niet door te voeren. Het is een tegendraadse beweging. Je wil juist de vrijwilligers steunen. Het zou ook opgepakt kunnen worden door het CWC.

  • In de bezuinigingsvoorstellen kwam ook het project ondersteuning voor jonge moeders langs. Dat willen we overeind houden (€ 17.000). Dit kan veel ellende en meerkosten in de toekomst voorkomen.

  • We verbazen ons erover dat het project alcoholmatiging voor jongeren nu alweer beëindigd wordt. Juist in de Achterhoek van groot belang. Deze willen we handhaven. (€ 23.000).

  • De paragraaf inkomensondersteuning en re-integratie is een cruciale paragraaf voor een sociaal Doetinchem. De risico reservering van 5 ton moet hiervoor worden ingezet. Wat ons betreft mag deze hier als compensatiemaatregel worden opgenomen. Daarnaast verwijzen wij naar onze voorstellen voor een CWC.

  • Natuur en milieueducatie. Dit is een oude bekende in bezuinigingsland en al meerdere malen voorgesteld door het college en steeds terecht door de raad afgewezen. Het college blijkt hardnekkig.  Scholen kunnen dit niet overnemen, het zit niet in hun opdracht van rijkswege. Juist in deze tijd waarin het belang van natuur en milieu hoog op de agenda staat, is dit aanbod van groot belang voor onze kinderen.  Het maakt hen bewust van hun leefomgeving op een manier die hen bindt. We nemen de continuering van natuur- en milieueducatie op bij de investeringsvoorstellen.

  • Zoals door de coalitiepartijen bij het betreffende amendement werd gesteld zouden we bij de voorjaarsnota en afweging maken voor de € 3500 als bijdrage vanuit Doetinchem voor de gebiedsmakelaar EVZ Veluwe Montferland. We hebben geen voorstel gezien, dus deze zelf hier opgevoerd. Wat ons betreft kan deze bijdrage geleverd worden.

TOEKOMSTVERANTWOORDELIJK

  • Het verbaast ons dat onder deze kop de deelnamesubsidies voor jeugdleden van sportclubs worden wegbezuinigd. We willen de drempel voor deelname aan sport voor kinderen zo laag mogelijk houden en handhaven de deelnamesubsidie (€ 205.000).

  • Wij willen niet weer de discussie voeren over niet nagekomen afspraken ten aanzien van de ijsbaan in Zuid. Deze is toegezegd en komt er wat ons betreft.  De problematiek van de compenserende maatregelen voor flora en fauna hoort evenzeer thuis bij de topsporthal als bij de ijsbaan en moet in samenhang worden opgelost. De ijsbaan moet er nu wel komen en wel voor eind 2012 !

  • Het sporten in de wijk is een prima project maar we willen deze niet door externen laten organiseren maar juist door scholen in samenwerking met de sportverenigingen. Eventueel kan vanuit CWC logistieke ondersteuning worden gegeven.

ORGANISATIE VAN DE TOEKOMST

  • Bij het efficiënter inrichten van werkprocessen zien we mogelijkheden om  € 33.000 minder uit te geven aan de gemeentepagina, € 25.000 door het digitaliseren van de raadsstukken en invoering  Ipad, en € 100.000 door halvering van het fullcolour drukwerk. Totaal € 158.000.

  • We willen een hogere ambitie ten aanzien van het inperken van inhuur van derden: € 150.000.

  • Bij de regio Achterhoek vinden we de taakstelling te laag. We stellen voor deze op te hogen naar € 125.000 euro te bereiken door minder te besteden aan toerisme en intergemeentelijke en regionale samenwerking. Als we echt zaken willen we doen dan zie je dat we onze buren zelf wel vinden. (bedrijventerrein A18, gezamenlijke huisvuilinzameling)De taken die concreet effect hebben voor de regio (verkeer, streekarchief) laten we ongemoeid.

  • Tav stedenbanden. We willen een bodem bedrag van ongeveer € 20.000 overeind houden voor internationale betrekkingen en ontwikkelingssamenwerking(incl. de wereldwinkel en de wereldcontactgroep in Wehl). De afbouw van de subsidie voor DOS dient zodanig te gebeuren dat de gemaakte afspraken kunnen worden nagekomen. Dat betekent dat in 2012 en 2013 nog € 40.000 jaarlijks beschikbaar is voor DOS en voor 2014 en 2015 per jaar nog €20.000.

  • Tav ondersteuning van de raad stellen we voor 10 % te korten op de vergoedingen voor raadsleden en volgers. Daarmee dragen we zelf ook bij aan de taakstelling. Wij zijn geen voorstander van het afschaffen van  de vergoeding voor de raadsvolger. Raadsvolgers zijn van belang voor de continuïteit. Ons voorstel levert overigens een extra bezuiniging van €23.000.

  • We kunnen het college geen bezuiniging opleggen. Toch zou een eigen bijdrage van het college te waarderen zijn. Ons voorstel is om als symbolische daad de business Seats bij de Graafschap zelf  te betalen  en deze niet vanuit de gemeentekas te betalen. Opbrengst : bijna € 11.000

  • Verder is het ons een raadsel waarom er op zondag gratis geparkeerd zou moeten worden in de stad. Voor ons is het zeker in bezuiningstijd niet logisch. Die opbrengst boeken we in.

  • De grootste ombuiging binnen deze voorjaarsnota van 3,2 mio euro gaan wij bereiken door inzet van zowel onze NUON-gelden als het afromen van de algemene reserves. Voorzichtige berekening door GroenLinks geven aan dat de besparing door slim inzetten nog wel eens veel groter kan zijn. We zouden dan ook graag de toezegging krijgen dat deze extra gelden niet ingezet gaan worden voor asfalt maar voor het CWC.

Voorzitter en collega raadsleden, ik wil mijn medefractiegenoten  en de volger (!) bedanken voor de klus die we geklaard hebben met het opstellen van deze tegenbegroting. Onderschat u niet wat dit betekent voor een kleine fractie. Het was echter de moeite waard ! We denken dat deze bijdraagt aan een sociaal Doetinchem met concrete mogelijkheden om invulling te geven aan een samenleving die om elkaar geeft. We nodigen de andere fracties uit samen met ons de voorjaarsnota op meerdere punten te verbeteren !