Burgemeester van Oude IJsselstreek Otwin van Dijk haakte hierop in met ‘We moeten nu niet alleen kijken naar de zorg, maar ook daar buiten’. Hij haalt daarbij het voorbeeld van inkomensstress aan. ‘Lossen we dit op met een pil via de huisarts of zorgen we ervoor dat we dit voorkomen’. Beide politici gingen met elkaar en de ruim vijftig aanwezigen in gesprek onder leiding van Sia Ataredian in Erfgoed De Stadswal.
Westerveld en van Dijk pleitten voor een integrale visie. Westerveld heeft sinds 2017 de onderwerpen onderwijs, kinderopvang en jeugdzorg in haar portefeuille en sinds 2022 ook GGZ. ‘Er is heel veel apart georganiseerd in zorg en onderwijs en niet samen. Ik werd voor vragen rond (jeugd)zorg in het onderwijs door de minister van Onderwijs verwezen naar die van VWS en weer terug’, vertelt ze, ‘terwijl daar, waar onderwijs aan kinderen met een beperking wel samen gaat met het reguliere onderwijs, mooie dingen ontstaan’. Zorg is van ons allemaal benadrukt ze en moet voor iedereen bereikbaar zijn. ‘Als we dit goed organiseren kan dit ook kostenbesparend’.
Van Dijk is het hier volledig mee eens. ‘De problemen in de zorg liggen vooral buiten de zorg. Zo staat er niets in het bouwbesluit over toegankelijkheid. Aangepast openbaar vervoer zal er pas in 2045 zijn’. Hij is ervan overtuigd, wanneer we deze aanpassingen wel regelen, het goedkoper kan. Dan hoeft er bijvoorbeeld geen busje voor aangepast vervoer achter de streekbus aan te rijden. ‘Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is eigenlijk de hoofdsponsor van de andere departementen’. Hij vindt Nederland niet zo inclusief. ‘Er wordt een heleboel geregeld, maar speciaal. Hierdoor worden zo’n 2,5 miljoen mensen buitengesloten’.
Op een vraag uit de zaal hoe de twee aankijken tegen dat ‘samenwerking in de zorg is weggeorganiseerd’, vinden beiden dat het vertrouwen weer terug moet in de zorg. Op dit moment is de zorg vooral gericht op het doen van verrichtingen, daar is geld voor. Voorkomen van verrichtingen, door bijvoorbeeld een waardevol consult met een collega, passen niet in het huidige vergoedingenstelsel. Daarnaast haken ook steeds meer mensen af in de zorg doordat een groot deel van hun tijd gaat zitten in verantwoording. ‘Dit vertrouwen in de professionals in de zorg moeten we hen ook geven’, zegt Westerveld. ‘Het kan dan ook niet zo zijn dat we bij iedere zaak die fout gaat meteen sensatie gaan zoeken.’
Een student verpleegkunde stelt vervolgens de vraag hoe stagiairs in de zorg kunnen worden beschermd tegen slechte behandeling en begeleiding en uitbuiting in de zorg. Iets wat in de huidige praktijk voorkomt en waardoor mensen afhaken. Van Dijk: ‘Ik zie hiervoor ook een rol vanuit het onderwijs, door goede begeleiding van de stagiair. Daarnaast moet er ook een beloning komen voor de stagiairs. Wat mij betreft vastgelegd in de CAO’. Beiden erkennen dat er nu en in de toekomst veel uitdagingen liggen om voldoende medewerkers in de zorg te krijgen/behouden.
Om de zorg toegankelijk en betaalbaar te krijgen en behouden is volgens Van Dijk en Westerveld verandering nodig. Naast inclusie is er een andere manier van financiering nodig. Een financiering waarbij vertrouwen de basis is en niet controle. Ook geen ZZP’ers meer in de zorg en de chirurg op de loonlijst van het ziekenhuis. Én de marktwerking moet uit de zorg. ‘Het kan niet zo zijn dat buitenlandse investeerders winst maken over onze rug.’