Doetinchem wil een vooruitstrevende centrumgemeente zijn. Gedreven door de mogelijkheden van het internet zien we overal om ons heen slimme manieren ontstaan om informatie met elkaar te delen. In winkels en horeca wordt de beschikbaarheid van WiFi voor klanten steeds meer vanzelfsprekend.
Met gepersonaliseerde advertenties ontvang je op je smartphone aanbiedingen van winkels in de buurt op basis van locatietracering. En het is haast een uitzondering als restaurants hun nieuwste menukaarten, acties of kortingen niet verspreiden via hun social media of website.
In de digitale wereld is het zo dat de ontvanger van commerciële mailings via een actieve handeling toestemming moet geven voor het ontvangen van deze mails. Zonder die toestemming mag een bedrijf niets versturen. Tegelijkertijd kent de ‘offline’ reclamewereld in onder andere Doetinchem nog steeds de ouderwetse gewoonte die wordt gekenmerkt door verspilling en milieubelasting, namelijk de verspreiding van ongevraagd en ongeadresseerd huis-aan-huisdrukwerk. Wij zijn van mening dat het tijd is om deze gewoonte aan te passen aan de huidige tijd en de rij gemeenten, die ons reeds voorgingen aan te vullen met de naam van onze eigen gemeente.
In dit voorstel, deze motie, stelt GroenLinks daarom voor om een opt-insysteem te realiseren in de stad, vergelijkbaar met de Reclame Code voor online commerciële mailings.
Dit sluit tevens aan bij de door deze raad vastgestelde duurzaamheidsagenda, bij de Ladder van Lansink, die sturing geeft aan het beleid van de overheid dat erop gericht moet zijn zo veel mogelijk afval deze ladder te laten ‘beklimmen’ en de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen, met daarin de relatief recentelijk aangebrachte wijziging dat onder andere de regels met betrekking tot einde-afvalcriteria worden aangepast en afvalpreventie wordt gestimuleerd.
Voor ongeadresseerd huis-aan-huisdrukwerk geldt een opt-outsysteem. Dit wil zeggen dat iedereen automatisch folders en bladen in de brievenbus krijgt, behalve als er op de brievenbus met een sticker staat aangegeven dat de bewoner hier niet van gediend is.
De productie van het papier van de folders en krantjes belast het milieu (óók als het gerecycled papier is), net als het drukken en vervoeren ervan. Iedere ongewenste folder heeft daarom onnodige milieu-impact.
Bovendien wordt het drukwerk als bundel in een plastic hoesje geleverd.
De verspreiding van zoveel reclamefolders leidt tot onnodig afval van papier en plastic en is een verspilling van energie voor productie en transport. GroenLinks vindt deze gang van zaken niet passen bij de uitgangspunten van de duurzame, circulaire stad die Doetinchem wil zijn.
In het huidige opt-outsysteem is het ontvangen van ongeadresseerd drukwerk de status quo. Doetinchemmers die de folders of bladen niet nuttig of niet milieuvriendelijk vinden zijn genoodzaakt om op verschillende momenten in actie te komen. Zij moeten aan de slag met een sticker die wordt gefinancierd door de gemeenschap en met een klachtenmeldpunt als zij onverhoopt toch reclame of nieuws krijgen. Met andere woorden: van de milieuvriendelijke consument wordt moeite verwacht. De gemeente wil juist duurzame keuzes stimuleren. Daarom is het belangrijk dat beleid zoveel mogelijk barrières wegneemt om als Doetinchemmer deze keuzes te maken. Het heeft juist een averechtse werking als milieubewuste consumenten de dupe blijven van een verouderd opt-outreclamefoldersysteem. Een modernisering van dit systeem is naar onze mening onmisbaar voor een wezenlijk duurzaam Doetinchem.
Wij beogen aldus een opt-in systeem, waarbij het niet is toegestaan om commercieel ongeadresseerd reclamedrukwerk te verspreiden. Bij adressen zonder sticker mogen dan geen reclamefolders worden bezorgd. Drukwerk van vrijwilligers- en overige niet commerciële organisaties, waaronder ook politieke partijen en huis-aan-huisbladen mogen wel standaard bij alle huishoudens bezorgd blijven. Voor huishoudens die geen reclamefolders en ook geen huis-aan-huisbladen willen ontvangen blijft het systeem ongewijzigd: de NEE/NEE-sticker blijft daarvoor volstaan.
Hieraan gekoppeld pleit GroenLinks voor een aanpassing van de Afvalstoffenverordening, waarbij een huis-aan-huisblad voor tenminste 30% moet bestaan uit informatie over en nieuws uit het eigen verspreidingsgebied, niet zijnde reclame. Dit ter voorkoming van een waterbedeffect.
Er zullen echter inwoners zijn die het juist erg op prijs stellen om ongeadresseerd reclamedrukwerk te ontvangen. Van deze bewoners wordt dan verwacht dat zij een sticker op hun brievenbus aanbrengen met de tekst JA/JA. Indien bewoners reclamefolders wensen te ontvangen kunnen zij dit dus actief aangeven. De productie en verspreiding van deze stickers is de verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven dat drukwerk verspreidt, net als voorlichting over de stickers.
Wanneer wordt overgegaan tot een opt-insysteem is het van belang dat alle inwoners van onze gemeente geïnformeerd worden, waarbij het zo min mogelijk moeite mag kosten om aan het systeem deel te nemen. De verantwoordelijkheid voor de implementatie van het systeem wordt bij het bedrijfsleven gelaten.
Voor een zorgvuldige inwerkingtreding van de nieuwe regeling zal het noodzakelijk zijn om betrokken instanties, bedrijven en al onze inwoners juist te informeren.
GroenLinks biedt daarom de Motie “Bewuste keuze reclamedrukwerk” aan in de hoop en verwachting dat eenieder van u deze bewuste keuze reeds gemaakt heeft.